صحافی کتاب و مجله
صحافی کتاب و مجله
صحافی یکی از مهم ترین و آخرین مراحل در چاپ و تولید هر نوع کتاب، مجله، کاتالوگ و ... است. صحافی هنری است که در حفظ محصولات چاپی نقش دارد و نیازمند مهارت بالایی است. اگر بخواهیم مفهومی کلی از صحافی برایتان بازگو کنیم می توان گفت در صحافی ابتدا صفحات کتاب را با نخ به هم می دوزند سپس با لایه ای از چسب آن ها را روی هم قرار می دهند و در نهایت با جلدی قسمت های زیر و روی صفحات را می پوشاند که نقش محافظت از کتاب یا مجله را دارد. صحافی هنری با ارزش و زیباست و با این حال که امروزه کتاب ها با دستگاه ها و ماشین ها و با روش های مختلفی ساخته می شوند اما هنر صحافی دستی از زیبایی و ظرافت خاص خود برخوردار است.
مزایای صحافی
صحافی کتاب، مجله، کاتالوگ و... مزایای بسیاری دارد که موجب مورد توجه قرار گرفتن این امر گردیده . در موارد زیرتعدادی از مزایای صحافی را شرح می دهیم:
خشک شدن سریع چسب
افزایش مقاومت محصول چاپی در برابر شرایط محیطی
جلوگیری از فرسودگی کتاب، مجله و...
محافظت از محصولات چاپی و صفحات آن
از خدمات جعبه سازی هنرآراد نیز میتوانید استفاده کنید و یک تجربه خوب را برای خود و ما به یادگار بگذارید.
مراحل صحافی کتاب و مجله
تا کردن
سپس تا کردن ورقه های چاپ شده اولین و اصلی ترین مرحله در صحافی کتاب و مجله است که مشخص کننده نوع صحافی است و توسط ماشین های تا کن یا به صورت دستی انجام میشود. در فرایند صحافی و چاپ، صفحه های کتاب یا مجله برروی پشت و روی ورق های بزرگی به صورت مضربی از 4 چاپ میشود و به صورتی تا میشوند که این صفحات پشت یکدیگر و به ترتیب درست قرار بگیرند.
تا کردن ورقات در صحافی از اهمیت بالایی برخوردار است بنابراین با آشنایی بیشتر با نحوه تا کردن ورق ها در صحافی می توان به نوع صحافی مورد نیاز خود پی برد. برای انواع تای رولی و دیگر نوع تا در پانل‌های آشيانه ای، عرض قسمت‌های داخلی بايد كوچكتر باشد تا هنگامی كه هر پانل دور ديگری میپيچد حجم بيشتری حاصل شود.
انواع تا در صحافی
تک برگ آکاردئونی: ۶ برگ با زبانه، ۶ برگ، ۴ برگ
۸ برگ نقشه‌اي: ۸ برگ با تاي دروازه‌اي، ۸برگ آكاردئوني ،۸ برگ با تاي موازي، ۸ برگ با رول زنجيري با تاي رول
۱۰ برگ آكاردئوني: ۸ برگ دايكات، ۸ برگ با تاي كوتاه، ۸ برگ فرنچ يا تا به پهلو، ۸ برگ نقشه معكوس
۱۶ برگ جزوه‌اي: ۱۶ برگ با تا به پهلو، ۱۲ برگ با تا به پهلو، ۱۲ برگ با سه تاي موازي، ۱۲ برگ با تاي نامه‌اي
دوخت مفتولی
جلد و شيرازه
لت چسبانی
لت به صفحاتی گفته میشود که به دلیل تفاوت هایی که با دیگر صفحه ها دارند، جداگونه چاپ میشوند و به چسباندن و قرار دادن این لت ها لت چسبانی یا لت گذاری گفته میشود. دلیل تفاوت این صفحه ها معمولا به دلیل رنگ یا جنس کاغذ است. این صفحه های لت به ترتیب توسط صحاف لا به لای برگه ها و در جای درست خود قرار میگیرند.
ترتیب
مرحله بعدی ترتیب است که به معنی مرتب کردن و قرار دادن هر برگه و صفحه در جای خود به گونه ای که باید باشد است و به صورت دستی و ماشینی قابل انجام است.
ته دوزی
در مرحله ته دوزی یا کناره دوزی تمامی این صفحات به یکدیگر متصل میشوند تا به جلد کتاب وصل شود. وصل کردن برگه ها و صفحات به یکدیرگ با روش هی مختلفی صورت میگیرد که بستگی به نوع کتاب و تعداد صفحات دارد. برای مثال برای کتاب هایی با تعداد صفحه پایین و ارزان قیمت به جای دوختن با کمک دستگاه این صفخات را به یکدیگر میچسبانند یا از یک کوک ساده استفاده میکنند اما در کتاب های قطور، صفحات به خوبی به یکدیگر دوخته میشوند و برای محکم کاری یک پارچه توری شکل بر روی آن چسبانده میشود.
شکل بندی
مرجله شکل بندی شامل کوبیدن دوخت های کتاب برای از بین بردن تورم شان، صاف کردن صفحات و برش آن ها برای یکسان بودن و آستر بندی کتاب است.
جلد زنی
در این مرحله جلدها که معمولا از جنس مقوا و کاغذهای ضخیم یا پارچه هستند روی صفحات نصب میشود. و اطلاعات لازم برروی آن چاپ میشود و برای چند ساعت داخل دستگاه پرس قرار میگیرد تا کاملا خشک شود.
تفاوت صحافی دستی و ماشینی
امروزه صحافی کتاب به کمک ماشین آلات سریع تر و بسیار راحت تر انجام میشود اما همچنان بسیاری صحاف ها به صورت دستی این کار را انجام میدهند که زمان بیشتری میبرد و طبیعتا هزینه بیشتری دارد اما زیبایی صحافی دستی قابل مقایسه با صحافی های ماشینی نیست. معمولا صحافی های دستی و سنتی برای کتاب های نفیس مانند حافظ و مثنوی معنوی در تعداد بسیار کم استفاده میشود و صحافی ماشینی برای کتاب های متنی با تعداد چاپ بالا استفاده میشود و هزینه کمتری دارد.
تکنیک های زیبا سازی در صحافی دستی
طلاکوبی
UV موضعی
برجسته سازی
پوشش مخملی
کاور
پرس گرمایی
تکنیک های زیبا سازی در صحافی ماشینی
ربان
آستر بدرقه
کیف
باکس
انواع جلد در صحافی
انواع جلد نرم
جلد نرم شومیز
جلد نرم شومیز از جنس مقوایی نرم و نازک است که برروی آن سلفون کشیده میشود و برای کتاب های درسی و کتاب های کودکان مورد استفاده قرار میگیرد.
جلد نرم کاغذی
جلد کاغذی تشکیل شده از یک کاغذ قطور است که معمولا ضخامت آن از صفحات داخل کتاب بیشتر است و با استفاده از چسب نصب میشود. جلد کاغذی نسبت به جلد شومیز و دیگر جلدها مقاومت، استحکام و کاربرد کمتری دارد.
انواع جلد سخت
جلد سخت گالینور
این جلد جلدی ضخیم و محکم است که معمولا روکشی پارچه ای یا چرمی دارد و برای کتاب های مانند اشعار، کتاب های مرجع مانند لغت نامه و کتاب های پر فروش استفاده میشود. این نوع جلد ها دوام و ماندگاری بسیار بالا و قیمت بالاتری نسبت به دیگر جلدها دارد.
جلد چرمی
چرم از زمان های گذشته تا کنون به عنوان یکی از بهترین پوشش دهنده های کتاب شناخته شده است و در ساخت آن از یک لایه چرم مصنوعی نازک استفاده میشود.
انواع اتصال در صحافی
صحافی با توجه به نوع محصول چاپی مانند: کتاب، مجله و کاتالوگ می تواند متفاوت باشد زیرا به عوامل خاصی بستگی دارد و نمی توان گفت یک نوع صحافی برای تمامی محصولات چاپی مناسب است .زیرا نوع صحافی بر اساس تعداد صفحات، کاربرد و هزینه چاپ متغیر است. اما از برخی از عمده ترین روش های صحافی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
صحافی چسب گرم
صحافی چسب گرم به دلایل ظاهر زیبا و شکیل، استحکام اوراق صحافی شده و ماندگاری و دوام طولانی از معمول ترین روش های صحافی است. در این نوع صحافی از نوعی چسب جامد به نام پلی وینیل استات استفاده می شود که چسب با حرارت دیدن در محفظه مخصوص به شکل جامد در می آید و سرعت خشک شدن چسب بالا است. که از دیگر دلایل محبوب بودن این روش است. سهولت در دسته بندی اسناد و گزارشات صحافی شده، توانایی طلا کوب و زرکوب کردن تمامی جلد ها و امکان کم و زیاد کردن اوراق بعد از صحافی از مزایای این روش است. متاسفانه در روش صحافی چسب گرم کتاب کامل باز نمیشود و باید به خوبی از آن مراقبت کنید.
صحافی چسب سرد
صحافی چسب سرد مانند چسب گرم از زیرمجموعه های صحافی ته چسب است که در این روش از ماده رزین پلی اورتان بعنوان چسب استفاده میشود. صحافی چسب سرد نسبت به چسب گرم سرعت تولید پایین تری دارد اما ماندگاری و قدرت چسبندگی و کشسانی بیشتری دارد و در برابر سرما و گرما مقاوم است.
صحافی منگنه
در صحافی منگنه به جای دوختن صفحات به یکدیگر، از منگنه استفاده میشود که ارزان تر است و باعث میشود صفحات به خوبی و کاملی باز شوند. این نوع صحافی معمولا مناسب برای تعداد صفحات پایین حداقل صفحه 10 و حداکثر صفحه 50 است و بیشتر برای مجلات، پایان نامه و کتاب کودک مورد استفاده قرار میگیرد.
صحافی سیمی
صحافی سیمی برای محصولات چاپی مانند دستورالعمل های حرفه ای، کتاب های آشپزی ، اطلس ها ، کتاب های راهنمای سفر و... پیشنهاد می شود. این نوع صحافی مناسب این دسته از محصولات چاپی است که قطر حداکثر 5 سانتی متر دارد و برای محصولاتی که دارای قطری بیش از 5 سانتی متر هستند مناسب نیست. روش کار در صحافی سیمی طوری است که صفحات پانچ می شوند و سپس حلقه های سیمی را از سوراخ های پانچ شده عبور می دهند. شایان ذکر است که این نوع صحافی توانایی باز شدن کامل صفحات را به محصول چاپی می دهد.
صحافی کامل
این نوع صحافی استحکام بالایی به محصولات چاپی می بخشد و یکی از رایج ترین روش های صحافی است. در این روش کاغذ ها دسته دسته تا می شوند و روی هم قرار می گیرند سپس در محل اتصالشان چسب زده می شوند و جلد کتاب یا دیگر محصولات چاپی را می پوشاند. این شیوه از صحافی برای کتاب ها، مجلات قطور، کاتالوگ های بزرگ و سالنامه ها کاربرد دارد.
شانه پلاستیکی
این روش نسبت به سایر روش های رایج مقرون به صرفه تر است اما در عوض دوام کم تری دارد و باید در نظر گرفت در صورت استفاده طولانی مدت از آن امکان شکستن دندانه ها وجود دارد. در این روش در حاشیه صفحات سوراخ هایی پانچ می شوند که با دندانه های پلاستیکی مطابقت دارند و به هم متصل می شوند. از مزایای این روش می توان به باز شدن کامل صفحات از هم اشاره کرد که امکان تسهیل در اضافه یا کم کردن صفحات و نیز تسهیل در کپی را دارد.
صحافی جلد
به این روش معمولا صحافی کتاب می گویند و دوام بالایی دارد و از هزینه بالایی نیز برخوردار است. در این شیوه فرم‌هاي تا شده به صورت دوخته شده يا چسب‌دار كنار يكديگر قرار گرفته و سپس به يك جلد محكم وصل می شوند.
ارزان ترین صحافی کتاب
اگر نمی خواهید هزینه زیادی را صرف صحافی کنید یا می خواهید محصول چاپیتان را در تعداد زیاد و با هزینه پائین در دست داشته باشد می توانید از انواع صحافی که نام میبریم بهره ببرید:
صحافی چسب گرم
صحافی چسب سرد
منگنه
سیمی کردن